Kinh nghiệm thực tế cải tạo phòng tiêu âm không đạt chuẩn từ chuyên gia

Cải tạo phòng tiêu âm không đạt chuẩn là giải pháp lý tưởng giúp nâng cao chất lượng âm thanh hiệu quả với chi phí hợp lý. Bạn đã tốn không ít tiền bạc nhưng phòng vẫn bị vang, lệch âm, nghe sai mix? Bạn đang băn khoăn không biết hệ thống tiêu âm gặp lỗi ở đâu? Hãy cùng Alo Nhà Xinh tìm hiểu kinh nghiệm cải tạo thực tế từ chuyên gia âm học, giúp khắc phục tận gốc các lỗi phổ biến.

DẤU HIỆU NHẬN BIẾT PHÒNG TIÊU ÂM KHÔNG ĐẠT CHUẨN

Nhiều khách hàng sau khi thi công phòng thu, phòng thu âm tại gia hoặc studio vẫn gặp tình trạng:

- Âm thanh bị dội, vọng, tạo cảm giác “rỗng” khi thu âm.

- Tiếng vang hoặc cộng hưởng khó kiểm soát ở các tần số trung và cao.

- Bị nhiễu tạp âm từ môi trường bên ngoài lọt vào hoặc lọt ra.

- Âm bass bị “bó”, không rõ nét hoặc bị phóng đại quá mức.

Những hiện tượng này cho thấy phòng tiêu âm không đạt chuẩn, cần được cải tạo hoặc sửa chữa đúng kỹ thuật để đảm bảo chất lượng âm thanh tối ưu.

Tìm hiểu dấu hiệu phòng tiêu âm không đạt chuẩn thường gặp

NGUYÊN NHÂN KHIẾN PHÒNG TIÊU ÂM KÉM HIỆU QUẢ

Thực tế, nguyên nhân dẫn đến khả năng tiêu âm kém thường không chỉ đến từ vật liệu, mà còn cả nhiều yếu tố từ thiết kế đến thi công sai cách. Dưới đây là các lý do phổ biến:

Phân bổ sai tỷ lệ vật liệu tiêu âm, phản xạ

Một lỗi cực kỳ phổ biến là phủ kín phòng bằng các loại foam tiêu âm hoặc mút trứng mà không để lại các vùng phản xạ tự nhiên. Vấn đề này sẽ khiến âm thanh bị hấp thụ quá mức ở các dải tần cao, trong khi dải trầm và trung vẫn còn phản xạ mạnh. 

Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh của phòng

Hậu quả là âm thanh bị mất chi tiết, thiếu sức sống, hoặc vẫn bị dội âm ở những tần số khó kiểm soát. Thiết kế âm học đúng chuẩn phải cân bằng giữa khu vực tiêu âm và khu vực phản xạ, tán âm để âm thanh được tự nhiên và trung thực. Đây là yếu tố quan trọng bạn cần ghi nhớ khi sửa chữa phòng tiêu âm kém hiệu quả.

Lắp đặt sai vị trí hoặc sai loại vật liệu

Không phải cứ gắn vật liệu tiêu âm lên tường là sẽ hiệu quả. Nếu không xác định đúng vị trí phản xạ đầu tiên như phía sau loa, phía sau micro, hai bên tai người nghe và trần phía trên thì dù dùng vật liệu tốt đến đâu cũng không phát huy được công dụng. Ngoài ra, nhiều khách hàng còn chọn sai loại vật liệu như dùng mút trang trí không có khả năng hấp thụ âm, hoặc dán bass trap ở giữa tường thay vì các góc phòng.

Xem thêm: Cách âm cho lớp học mẫu giáo

Lựa chọn sai vật liệu có thể khiến phòng tiêu âm không đạt chuẩn

Thiếu vật liệu xử lý âm trầm (bass trap)

Âm trầm có bước sóng dài, dễ bị tích tụ tại các điểm giao nhau giữa tường, trần và sàn, đặc biệt là tại bốn góc phòng. Nếu không có bass trap hoặc các tấm tiêu âm chuyên dụng cho dải thấp, âm thanh sẽ bị ảnh hưởng, gây ù nặng hoặc che khuất chi tiết của giọng nói và nhạc cụ. Đây là lỗi thường gặp khi cải tạo phòng tiêu âm không đạt chuẩn.

Sử dụng vật liệu không đạt tiêu chuẩn kỹ thuật

Không ít người sử dụng foam giá rẻ, mút trứng kém chất lượng hoặc các vật liệu trang trí không có kiểm chứng về hệ số hấp thụ âm. Những vật liệu này hầu như không hấp thụ được dải tần số nào một cách rõ ràng, hoặc chỉ xử lý được âm cao mà bỏ qua âm trung thấp. Kết quả là âm thanh vẫn dội hoặc mất cân bằng, cần phải thực hiện bổ sung giải pháp cải tạo phòng tiêu âm không đạt chuẩn.

Không tính đến diện tích và đặc điểm không gian

Mỗi không gian sẽ có một âm trường khác nhau. Phòng nhỏ mà lắp đặt như phòng lớn sẽ khiến âm thanh bị hút sạch và chết tiếng. Ngược lại, phòng lớn mà xử lý sơ sài, thiếu điểm tiêu âm trọng yếu thì không thể kiểm soát được phản xạ. Một số còn bỏ qua yếu tố trần nhà quá cao, kính nhiều, tường cứng, gây vang âm mạnh mà vật liệu thông thường không xử lý hết được.

PHÒNG TIÊU ÂM BỊ DỘI ÂM NHIỀU THÌ XỬ LÝ THẾ NÀO?

Khi phòng tiêu âm bị dội âm nhiều, tức là âm thanh bị phản xạ mạnh từ các bề mặt cứng, không được hấp thụ hiệu quả. Điều này khiến âm thanh nghe lặp lại, không rõ ràng, đặc biệt khi ghi âm giọng nói hoặc chơi nhạc cụ. Dưới đây là các bước cải tạo phòng tiêu âm không đạt chuẩn cụ thể:

Kiểm tra và xác định các điểm phản xạ chính

Trước khi thi công thêm, bạn nên ngồi ở vị trí nghe chính và vỗ tay nhẹ. Nếu nghe thấy tiếng vang rõ, đó là khu vực phản xạ cần xử lý. Thông thường, các điểm dễ gây dội âm là:

- Hai bên tường ở ngang tai người ngồi.

- Bức tường phía sau micro hoặc nhạc cụ.

- Trần nhà phía trên đầu.

- Sàn nhà nếu dùng vật liệu cứng (gạch men, gỗ công nghiệp).

Đội ngũ thi công nên sử dụng gương hoặc đèn pin để xác định điểm phản xạ đầu tiên từ loa đến vị trí người nghe, từ đó lên kế hoạch xử lý phòng tiêu âm bị dội âm phù hợp.

Xem thêm: Thi công tiêu âm không khoan tường

Các phương án cải tạo phòng tiêu âm không đạt chuẩn hiệu quả

Bổ sung vật liệu tiêu âm đúng vị trí

Sau khi xác định điểm phản xạ, đội ngũ cải tạo phòng tiêu âm không đạt chuẩn sẽ bổ sung thêm các vật liệu chuyên dụng có hệ số hấp thụ âm rõ ràng. Tùy vị trí, quý khách hàng có thể chọn vật liệu thích hợp như:

Thay thế vật liệu nếu loại đang dùng không hiệu quả

Không ít người để tiết kiệm chi phí mà lựa chọn dán rất nhiều foam rẻ tiền. Hậu quả là âm thanh vẫn vang, tốn kém nhưng không hiệu quả. Nguyên nhân thường là:

- Loại foam chỉ để trang trí, không có chức năng tiêu âm thực sự.

- Foam quá mỏng, mật độ kém hoặc không dán đủ kín bề mặt.

- Dán sai vị trí khiến hiệu quả giảm mạnh.

Bạn nên kiểm tra lại từng loại vật liệu đang dùng. Nếu cần, hãy thay thế bằng:

- Panel tiêu âm chuyên dụng có chứng nhận hệ số NRC.

- Foam open-cell chuẩn âm học dày từ 5 cm trở lên.

- Bông khoáng hoặc bông PET ép tấm, an toàn và bền vững hơn foam thông thường.

Kết hợp thêm tán âm hoặc vật thể nội thất để điều chỉnh âm trường

Ngoài tiêu âm thì bổ sung các yếu tố tán âm là bước quan trọng giúp điều chỉnh âm trường và mang lại chất âm tự nhiên, sống động hơn. Trong trường hợp phòng thu bị chết tiếng, bạn nên cân bằng lại bằng cách thêm các yếu tố tán âm nhẹ. Những vật dụng đơn giản như giá sách, rèm vải dày, kệ trang trí đặt đúng vị trí có thể giúp phân tán sóng âm đều khắp không gian, giảm hiện tượng âm bị tập trung tại một điểm. 

Kết hợp vật liệu thông minh giúp nâng cao chất lượng âm thanh hiệu quả

Với những người có nhu cầu kiểm soát âm trung cao rõ ràng hơn thì có thể sử dụng các tấm gỗ rãnh hoặc gỗ khối (diffuser) chuyên dụng. Lưu ý phòng thu không nên để trống hoàn toàn vì điều đó dễ khiến âm thanh thiếu sức sống và gây cảm giác khó chịu khi làm việc lâu dài. Sự kết hợp giữa tiêu âm và tán âm chính là chìa khóa giúp không gian âm học đạt được sự cân bằng lý tưởng.

Kiểm tra lại layout nội thất và không gian

Bố cục phòng và cách sắp xếp nội thất có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả tiêu âm, nhưng lại thường bị bỏ qua. Bạn nên bắt đầu cải tạo phòng tiêu âm không đạt chuẩn bằng việc kiểm tra vị trí của micro, loa, nhạc cụ và các thiết bị phát âm thanh. Không nên đặt micro hoặc loa quá sát tường, khoảng cách lý tưởng là từ 30 đến 50 cm để hạn chế phản xạ âm sớm. 

Đồng thời, tránh để micro hoặc thiết bị phát âm hướng trực tiếp vào tường trống, vì đây là nguyên nhân chính gây hiện tượng dội âm. Nếu trần nhà quá cao, hãy cân nhắc treo thêm panel tiêu âm hoặc mảng tán âm ở khu vực phía trên đầu người sử dụng. 

Nếu không cải tạo kịp thời, các lỗi tiêu âm sẽ không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh mà còn gây lãng phí lớn về chi phí và thời gian. Nếu bạn đang gặp tình trạng phòng thu bị dội âm, lệch tiếng thì đừng ngần ngại liên hệ đội ngũ kỹ thuật của Alo Nhà Xinh để được tư vấn cải tạo phòng tiêu âm không đạt chuẩn tiết kiệm và hiệu quả.